Trước tình hình Dịch tả heo Châu phi hoành hành tại nhiều nước trên thế giới, thì ngay tại nơi xuất phát bệnh một số trại heo vùng Thượng Đông Ghana đã dùng liệu pháp “LUWINE”nhằm kiểm soát Dịch tả heo Châu phi, hy vọng có thể ngăn chặn bệnh. Sở dĩ các chủ trại heo này sử dụng liệu pháp “Luwine” vì họ tin tưởng rằng “Luwine” có hiệu quả trong việc kiểm soát Dịch tả heo Châu Phi qua việc dùng thảo dược này để điều trị Dịch tả heo Châu Phi. Theo các chủ trại, họ nhận thấy heo bệnh Dịch tả heo Châu Phi được điều trị với “Luwine”sống sót tốt hơn không điều trị. Về khoa học, chưa có khám phá về virus Dịch tả heo Châu Phi đáp ứng với việc điều trị. Việc phòng và quản lý bệnh chủ yếu dựa trên vaccine (nếu có) và hệ miễn dịch của heo và dùng kháng sinh kiểm soát nhiễm trùng kế phát.
Luwine là sự kết hợp của 2 thảo dược chính: rễ cây Sarcocephalus latifolius và vỏ cây Pseudocedrela kotschyi
Một nhóm nghiên cứu của khoa thú y trường Đại học Tamale, Ghana đã thực hiện thí nghiệm, nhằm kiểm chứng hiệu quả của liệu pháp “Luwine”, xác định vai trò làm giảm nhiễm trùng kế phát kết hợp với Dịch tả heo Châu Phi.
* Dịch tả heo Châu phi là một bệnh do virus gây ra, truyền nhiễm cao ảnh hưởng trên heo với triệu chứng sốt cao (41-420C), thở nhanh, đỏ và sưng tấy da, dịch nhày màu trắng ở mũi, mắt; xuất huyết các hạch bạch huyết, cơ quan nội tạng và đường dạ dày-ruột. Tỉ lệ chết cao, gần như 100%.
* Vi khuẩn không khó tính: là các vi khuẩn có thể phát triển và nhân lên không cần bổ sung dinh dưỡng đặc biệt, gồm: E.coli, Listeria spp., Pseudomonas spp., Staphylococcus spp..
* Vi khuẩn khó tính: là các vi khuẩn yêu cầu bổ sung chất dinh dưỡng đặc biệt và một số điều kiện về mội trường để phát triển và nhân lên; bao gồm: Brucella spp., Campylobacter spp., Helicobacter spp., Legionella spp..
Các nhóm vi khuẩn này gây bệnh, làm hỏng thực phẩm, nhiễm độc môi trường và nhiễm trùng thứ phát trên gia súc và người.
* Quản lý bệnh virus thì cần hệ thống miễn dịch của cơ thể và sử dụng kháng sinh phòng nhiễm trùng kế phát.
Bảng kết quả: Tỉ lệ kháng sinh đề kháng nuôi cấy từ heo bị nhiễm Dịch tả heo châu Phi
Kết quả cho thấy:
- Vi khuẩn không khó tính nhạy cảm cao với Azithromycin, Gentamycin và Amoxilline/Clavulanic acid.
- Vi khuẩn khó tính nhạy cảm với Gentamycin và Sulfamethoxazole/Trimethoprim.
- Như vậy, Gentamycin là kháng sinh nhạy với cả hai nhóm vi khuẩn khó tính và không khó tính trong thử nghiệm.
Tại Việt nam, trước đây có một số thông tin người nuôi cho heo ăn hèm rượu, hoặc bổ sung một số thảo dược có tính kháng sinh như tỏi, gừng,… có thể ngăn chặn bệnh Dịch tả heo Châu Phi. Tuy nhiên, trên thực tế các hộ nuôi heo theo một trong các phương thức này; một số chuồng heo không có biểu hiện bị bệnh (dù ở trong khu vực có heo bệnh); một số chuồng từ đầu dù vẫn cho ăn hèm nhưng vẫn bệnh và thiệt hại gần như 100%.
Có thể do bệnh có nhiều thể; Có heo bệnh ở thể cấp tính, cũng có heo ở thể mang trùng,… cho nên trong một số trường hợp chưa thể kết luận chính xác, ngoại trừ việc đã xét nghiệm.
Vừa qua, tại hội nghị về việc có nên tái đàn trong điều kiện hiện nay do Hội Chăn nuôi heo tỉnh Đồng Nai tổ chức cho thấy, để tái đàn an toàn:
- Cần có các điều kiện đi kèm để thực hiện tốt an toàn sinh học trong chăn nuôi (chuồng trại kín, tiêu độc sát trùng, thức ăn, nguồn nước, công nhân, xe cộ,…).
- Tiêm phòng thật chặt chẻ các bệnh nguy hiểm đã có vaccine (Dịch tả heo cổ điển, Tai xanh, Lỡ mồm long móng, …).
- Khi phát hiện bệnh, cách ly ngay, nếu điều trị trong 2 ngày thấy không chuyển biến phải xử lý thật nhanh để tránh lây lan trong đàn.
- Nguy cơ nổ ra dịch bất cứ lúc nào, bất cứ ở đâu; trừ Khi có vaccine Dịch tả heo Châu phi.
Tài liệu tham khảo
Antibiotic Susceptibility of Fastidious and Non-fastidious Bacteria from African Fever Pigs to Standard Antibiotics and “Luwine”. Frederic Adzitery et al, Department of Animal Science, University for Development Studies, P.O. Box TL 1882, Ghana: Department of Veterinary Science, University for Development Studies, P.O. Box TL 1882, Ghana, ISSN 1994-5426; DOI 10.3923/crb.2019.1.5
